Sayın Ord. Prof. İsmail Hakkı UZUNÇARŞILI’nın OSMANLI TARİHİ 1. Cilt kitabından:

  • Süleyman Paşa ile Sultan Murad ise Yarhisar beyi’nin kızı Nilüfer Hatun’dan doğmuşlardır.

highlight @ loc. 2724-2724

  • Neşrî’nîn (s. 190) aşağıdaki kaydı dikkate şayandır. Sultan Murad Rumeli’ye geçeceği sırada “bu etrafın mülûki Bursa’ya kasd ettiler. Sultan Murad Gazı anı işitip ulemayı cemedip istifta edip itti işbu leşkeri kâfir niyetine cem’edip müteveccih oldum kim Gelibolu’dan geçip küffara gaza idem; bu taraftan müluk-i zaleme, müslîmin üzerine kasdettiîer; küffar niyetine cem olan leşkerle bunların muharebesi caiz olup gaza niyetinin tehir etmek reva olur mu? dedi. Ulema ittiler, küffara gaza nefir-i âm olsa farz-ı kifayedir ama müminlerden mezalimi defetmek farz-ı ayındır dediler. Pes Sultan Murad Gazi dahi gazayı tehir edip dönüp serhadd-ı Kuma kale-i selâsile geldiler ki şimdi ana Engürü denilir..’* Ruhîde Neşrî’yi teyİd ediyor. Nurı Osmaniye kütüphanesinde 2782 numarab takvimle Eredna oğlu Mehmed Bey’in Engürüye yani Ankara üzerine gelerek Ilgın tarafında mağlup olduğu gösteriliyor. Câm-ı cemâyin (s. 395; Nihal Atsız neşri); diğer tarihlerde de aynı mütalea vardır.

highlight @ loc. 2757-2764

  • Kosova meydan muharebesi, Türklerin Rumeli’de (Güney Doğu Avrupa’da) kalmak için Sırp-sındığı ve Çirmen savaşlarından sonra kazandıkları üçüncü büyük harptir. Bu harpteki büyük zaferi temin edip onu gördükten sonra gözlerini hayata kapamış olan I. Murad, tarihte Gazi Hünkâr, Murad Hüdavendigâr diye anılan büyük Osmanlı padişahıdır; yirmi dokuz, otuz sene süren hükümdarlığı zamanında zaferden zafere koşmuş ve hepsinde muvaffak olarak mağlubiyet yüzü görmemiştir.

highlight @ loc. 4181-4185

  • Osmanlılara karşı tam tarafsız olmayan Rumen tarihçisi Jorga hile Sultan Murad’ı : “kendisine tâbi müslümanlara karşı cömerd ve alicenap ve hıristiyanlara karşı galip gelmeği değil kalbleri kazanmağı bilen, yumuşak, müsamahalı bir efendi” olarak tavsif etmektedir.

highlight @ loc. 4187-4189

  • Rum tarihçisi Atinalı Halkondil de Sultan Murad’ı az konuşan fakat konuştuğu zaman güzel söz söyleyen hayırhah bir hükümdar yorulmak bilmeyen bir avcı ve kibar bir şövalye” sözleriyle görüşünü belirtir. Kendisinin hareket tarzı, tarihî olaylar tetkik edilince Sultan Murad, azim ve irade kudreti vakar ve ciddiyeti, din ve mezhep farkı güzetmeksizin tebaasına karşı rahim ve şefik oluşu, açık ve samimî şahsiyeti ile içte ve dışta sevgi ve saygı uyandırmış büyük bir Türk hükümdarı idi.

highlight @ loc. 4189-4193

  • Çandarlı Halil Hayreddin ve oğlu Ali Paşa’lar gibi iki şahsiyetin gayret ve faaliyetleri ile adlî, malî, askerî sahalarda esaslı teşkilât yaparak devleti aşiret halinden teşkilâtlı bir devlet haline sokmuştur. En tehlikeli zamanlarda bile itidalini muhafaza etmesini, ne suretle hareket edeceğini bilir ve mutlak surette vereceği kararı tecrübeli beyleriyle müzakereden sonra verirdi; kendi mütaleasma aykırı mütaleaların isabetini takdir edince onu kabul eder, itirazlara ehemmiyet verir ve dinlerdi; bu hali başarılarında mühim âmil olmuştur. Sultan I. Murad bir kayda göre elli dört yaşında ve diğer nakillere göre de, 65 ve 68 yaşlarında iken şehid edilmiştir (791 H./1389M.).

highlight @ loc. 4193-4198