Mehmed Çelebi
Sayın Ord. Prof. İsmail Hakkı UZUNÇARŞILI’nın OSMANLI TARİHİ 1. Cilt kitabından:
- Musa Çelebi, bu muvaffakiyetleri ile beraber maiyyetine ve ümerasına karşı pek sert olduğundan Rumeli beyleri kendisinden yüz çevirerek müsaid bir fırsat bekliyorlardı.
highlight @ loc. 5576-5577
- Çelebi Mehmed, bu ikinci mağlûbiyetten sonra Rumeli beylerinin Musa’ya aleyhdar olduklarını öğrenince el altından, bu beylere haber gönderip onları tarafına çekiyordu. Meselâ akıncı kumandanı meşhur E vrenuz bey’le iyice hazırlandıktan ve kayın pederi Dulkadiroğlu Nasırüddin Rey’den de kuvvet aldıktan sonra otuz bin kişilik bir ordu ile yine imparatorun gemileriyle Rumeli’ye geçti; yanına bir miktarda Rum askeri verilmişti Evrenuz Bey Sırpları Çelebi Mehmed tarafına çevirmişti.
highlight @ loc. 5592-5593
- Varidatı, vahdet-i vücud felsefesine mensup olanlar tarafından tutulmuştur. Bu eserinde âlemin kıdemine kail olup Allahı mahlûkattan ayrı olarak kabul etmez. Şeyhe göre cennet ve cehennem cahillerin zannettikleri gibi olmayıp bu dünyadaki iyilik veya kötülüklerin ruhlardaki tath veya acı tezahürleridir. Bedreddin cismanî hasrı kabul etmez ve Öldükten sonra beden cüzülerinin ihyasına imkân olmadığım söyler.
highlight @ loc. 5974-5975
- Çelebi Mehmed’in Murad’ın tahta cülusunu müteakip katledeceği iki oğlunun o akıbete düşmemeleri için bunların Rum imparatorunun yanına gönderilmesi hakkında ayrıca vasiyeti olduğunu Françes beyan ediyor; filhakika, İmparatorun daha sonra anlaşabilmesi için Murad’dan Çelebi Mehmed’in kendisine teslimini vasiyyet etmiş olduğu bu çocukları istemesi vasiyetin doğru olduğunu göstermektedir (Dukas 127).
highlight @ loc. 6081-6084
- Bayezid Paşa’nın katlini haber alan Sultan Murad sarsıldı ve maneviyatı kırıldı; fakat Bursa’da bulunan Yıldırım Bayezid’in damadı Seyyid Emir Buharî kendisini teşci etti ve muvaffak olacağını tebşir ile kılıç kuşatdı.
highlight @ loc. 6180-6181
- Mustafa Çelebi, Gelibolu kalesini tahkim etti; donanmaya kaptanlar ve kumandanlar tâyin eyledi ve oradaki işleri gördükten sonra Edirne’ye giderek biraderinin hazinelerine kondu; sefahate daldı.
highlight @ loc. 6193-6194
- “… Biraderi Mehmed’in sarayına girince orada hesapsız servet ve sair kıymetli şeyler buldu; hergün sarhoş oluyordu ve vaktini huzuzât-ı nefsa-niye ile geçiriyordu. .” (Dukas, s. 157).
highlight @ loc. 6204-6205
- Çelebi Mehmed’in Murad Mustafa Mahmud ve Yusuf isimlerindeki dört oğlundan Murad hükümdar olmuş ve Mustafa adındaki oğlu da Hamideli sancak beyi bulunmuştu. Küçük yaştaki Mahmud ile Yusuf’un öldürülmemeleri için imparatorun yanına gönderilmelerini vasiyyet etmişti. İşte İmparator, bu çocukların kendisine verilmesinde ısrar ediyordu. Sultan Murad hükümdarlığını sağlamak üzere uğraştığı sırada bunları Tokat’a, gönderip hapsetmiş ve daha sonra Bursa’ya getirterek gözlerine mil çektirip analariyle beraber Bursa’da oturtmuş ve kendilerine tahsisat bağlamıştır. Bu iki kardeş 832 H./1429 M. deki taun salgınında vefat etmişlerdir. Tarihi karineye göre Çelebi Mehmed’in Orhan adındaki bir oğlu da imparatorun yanında bulunuyordu.
highlight @ loc. 6205-6206
- Murad’ın Foçalılarla ittifakını duyan Mustafa Çelebi Edirne’de zevk ve safada olup rakibi Sultan Murad’ı unutmuştu.
highlight @ loc. 6231-6232
- Cüneyd, Mustafa Çelebi’yi îkaz etti; Murad’ın İmparatorla pazarlık halinde olduğum bildirdi, üstelik bir de Frenklerle de anlaşıyor; biz de Edirne’de hiç bir hazırlıkta bulunmadan oturuyoruz; onlar bu tarafa gelmeden evvel biz karşı tarafa geçelim, her hususta düşmanlarımızdan üstünüz. Onlar bu tarafa geçerlerse bizim için felâkettir, sözleriyle Mustafa Çelebi’yi îkaz etti.
highlight @ loc. 6232-6235